Anatolij Marczenko (1938-1986)
– rosyjski pisarz i dysydent. W 1958, po bójce w hotelu robotniczym (w której nie brał udziału), został aresztowany i skazany na 2 lata łagru. Po roku uciekł z łagru, ponownie złapano go podczas próby ucieczki z kraju i skazano za „zdradę ojczyzny” na 6 lat pozbawienia wolności. Karę odbywał w więzieniu włodzimierskim i łagrach mordwińskich, gdzie spotkał przedstawicieli moskiewskiego ruchu dysydenckiego. Po wyjściu z łagru, w 1967 roku napisał Moje zeznania (wydane przez Ośrodek KARTA w 2014 roku) i włączył się w działalność opozycyjną, za co wielokrotnie pozbawiano go wolności.
17 marca 1981 aresztowano go po raz szósty i skazano na 10 lat łagru o rygorze specjalnym oraz 5 lat zesłania. Był nieustannie pozbawiany widzeń i prawa do korespondencji, bity, wtrącany do karceru. Za „systematyczne naruszanie regulaminu” przeniesiono go w październiku 1985 do więzienia w Czystopolu. W warunkach całkowitej izolacji jedyną formą sprzeciwu, jaka mu pozostała, była głodówka. Ostatnią, najdłuższą (trwającą 117 dni) głodówkę podjął 4 sierpnia 1986, zmarł 8 grudnia 1986.
Książki:
