„Karta” 55/2008

TEMAT NUMERU

Stawianie granicy

Relacje i dokumenty opisujące konflikt polsko-czeski o Zaolzie w latach 1918–20. Dwa wybijające się na niepodległość narody, które podczas I wojny światowej podkreślały konieczność współpracy i przyjaźni, po uzyskaniu państwowości popadły nagle w ostry konflikt. Tekst ukazuje, jak wpłynęło to na relacje żyjących obok siebie Polaków i Czechów.

 W NUMERZE TAKŻE:

Czyszczenie osadu, Michał Hauptman

Wstrząsająca relacja opisująca przebieg zagłady Żydów w Uryczu (Galicja Wschodnia) w 1941 roku. Nastrój w domu pogarszał się z każdą chwilą, a najbardziej męcząca była całkowita dezorientacja. Myślano, że celem akcji będą jedynie mężczyźni. Na razie u nas tylko ja byłbym zagrożony, toteż któraś z sióstr poradziła, abym uciekł do lasu.

Złota klatka, Janina Jankowska

Janina Jankowska, dziennikarka, autorka reportaży radiowych, była w stanie wojennym internowana w Gołdapi. Po wyjściu na wolność wydała anonimowo, wspólnie z Aldoną Jawłowską, broszurę Za szklaną ścianą, która ukazała się w 1982 roku w podziemnym wydawnictwie WSKos. Przedstawiamy fragmenty tamtego jej zapisu.

Internowana, Maria Peisert-Kisielewicz

Zapis wspomnień przedstawiający codzienność internowania w ośrodku w Gołdapi w 1982 roku.„Mówicie, że my was bijemy!”. Pogróżka tkwiąca na dnie tych słów miała jakby przypominać o tym, że są także inne środki oddziaływania władzy. Było to dla mnie jak woda na młyn. Gdzieś w głębi pragnęłam postawić się w sytuacji ostatecznej.

Zagłębie borysławskie

Fotografie zebrane przez Tomasza Kubę Kozłowskiego dokumentują historię polskiego przemysłu naftowego. Elektryzujące słowo nafta, kuszące wizją zarobku i nagłej fortuny, przez kilkadziesiąt lat przyciągało do galicyjskiego Borysławia i jego okolic biedotę, robotników, geologów, przedsiębiorców, inwestorów i spekulantów. Przedstawiamy również kalendarium rozwoju polskiego przemysłu naftowego.

Polityka historyczna?

Zapis dyskusji dotyczących kształtu polityki historycznej w Polsce. W debatach w Instytucie Historii PAN i w Domu Spotkań z Historią w maju i czerwcu 2008 wzięli udział przedstawiciele środowisk, organizacji i instytucji zajmujących się historią.

Wyniki 12. edycji konkursu „Historia Bliska”

Do numeru została dołączona płyta DVD „Historie bliskie” z programem telewizyjnym przygotowanym przez Discovery Historia wspólnie z Ośrodkiem KARTA.