Premierowe spotkanie z książką Poliny Żerebcowej

„Mrówka w słoiku. Dzienniki czeczeńskie 1994-2004”

10 grudnia w Faktycznym Domu Kultury odbyło się spotkanie z okazji premiery książki Poliny Żerebcowej „Mrówka w słoiku. Dzienniki czeczeńskie 1994-2004”.

W rozmowie udział wzięli:

Maciej Falkowski – ekspert ds. sytuacji na Kaukazie i w Azji Centralnej, prezes zarządu Fundacji Solidarności Międzynarodowej Publikował m. in. w „Tygodniku Powszechnym” i w „Nowej Europie Wschodniej”. Wieloletni współpracownik Ośrodka Studiów Wschodnich,współzałożyciel Fundacji Kaukaz.net.

Agnieszka Knyt – tłumaczka, Ośrodek KARTA

dr Katarzyna Waniek – socjolożka, przedmiotem jej zainteresowania są przede wszystkim procesy cierpienia, kulturowej stygmatyzacji, doświadczenia kulturowej obcości i stygmatyzacji, Katedra Socjologii Kultury Uniwersytetu Łódzkiego.

Spotkanie prowadziła red. Agnieszka Lichnerowicz.

Koniec dzieciństwa z okrutną wojną w tle. Polina Żerebcowa ma dziewięć lat, gdy pierwsze bomby spadają na Grozny. Przez kolejne dziesięć (1994–2004) opisuje w swoim dzienniku dorastanie i młodość w mieście śmierci, zniszczenia i nienawiści. W mieście, w którym każdy mógł stać się wrogiem lub wybawcą, szczególnie, gdy – jak autorka – pochodziło się z rodziny, w której byli i Czeczeni, i Rosjanie.

„Połączenie dziecięcej wrażliwości z absolutnym literackim, poetyckim słuchem oraz zmysłem obserwacji dało prozę wybitną. Autorka wie, że o doświadczeniach granicznych należy pisać lakonicznie, bez przymiotników: im prościej i mniej, tym lepiej. I straszniej. Mottem tej książki mogłaby być uwaga Żerebcowej, zapisana pod datą 1 października 1999 roku:
«Wierzyć można tylko temu, co się zobaczyło na własne oczy. I w żadnym razie nie dowierzać uszom!”.

Wojciech Górecki, (Analityk Ośrodka Studiów Wschodnich, autor książek o Kaukazie i Azji Centralnej)

„To książka bardzo potrzebna i aktualna także w kontekście tego, co dzieje się dziś wokół nas – rozpadającego się porządku światowego, coraz bardziej powszechnych obaw o wybuch konfliktu w Europie. Powinien ją przeczytać każdy, kto myśląc o wojnie, widzi przede wszystkim bohaterstwo, przygodę i nie może się doczekać, gdy z bronią w ręku będzie walczył za ojczyznę.”

Maciej Falkowski, znawca Kaukazu, prezes zarządu Fundacji Solidarności Międzynarodowej

Patronat medialny nad publikacją: Nowa Europa Wschodnia.

Odwiedzamy Przemków, Reszel i Zawadzkie

Jednostka w wirach historii

6 i 7 listopada gościliśmy w Przemkowie. Ośrodek KARTA we współpracy z warszawskim Teatrem Ochoty przygotował warsztaty edukacyjno-teatralne oraz spotkanie pod wspólnym tytułem: “Jednostka w wirach historii”.

Tematem przewodnim był totalitaryzm i jego skutki przedstawione na przykładzie wybranych książek Ośrodka KARTA. Niezwykle serdeczne powitanie w Przemkowie, udane warsztaty z młodzieżą Zespołu Szkół Im. Ireny Sendler, a także spotkanie w Przemkowskim Ośrodku Kultury i Bibliotece to efekty naszego wyjazdu. Dziękujemy wszystkim przemkowianom za wspaniałe przyjęcie i zainteresowanie.

14 i 15 listopada byliśmy w Reszlu. Zostaliśmy niezwykle miło przyjęci w Miejskiej Bibliotece Publicznej, gdzie odbyły się ćwiczenia podsumowujące warsztaty z młodzieżą oraz wykład “Jednostka w wirach historii”. Zostawiliśmy także nasze wydawnictwa oraz najnowszy numer kwartalnika “Karta”.

Ostatnim przystankiem było Zawadzkie. Spotkania w ośrodku Biblioteka i Kultura z uczniami i nauczycielami z Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych oraz mieszkańcami miasta pozostaną nam w pamięci na długo. A tak wspominają naszą wizytę: LINK.

Ośrodek KARTA dziękuje także niezrównanym edukatorkom z Teatru Ochoty: Alicji Brudło oraz Hannie Kłoszewskiej.

PRZEMKÓW:

RESZEL:

ZAWADZKIE:

Polsko-litewska konferencja – 10.10.2018, Warszawa

Ład Europy Wschodniej. Polska i Litwa w monumentalnych „Dziennikach” Michała Römera

Ośrodek KARTA i Studium Europy Wschodniej zorganizowały polsko-litewską konferencję pod patronatem Ambasady Republiki Litewskiej: „Ład Europy Wschodniej. Polska i Litwa w monumentalnych Dziennikach Michała Römera”. Spotkanie odbyło się 10 października 2018 w Sali Balowej Pałacu Tyszkiewiczów-Potockich na Uniwersytecie Warszawskim.

W czasie konferencji wysłuchaliśmy dyskusji z udziałem cenionych polskich oraz litewskich historyków. Dyrektor Instytutu Historii Litwy w Wilnie dr Rimantas Miknys oraz prof. Grzegorz Nowik z Instytutu Studiów Politycznych PAN dyskutowali o ładzie w Europie Środkowo-Wschodniej w kluczowym momencie formowania się niepodległej Polski i Litwy. Druga rozmowa, z udziałem prof. Alvydasa Nikžentaitisa z Wileńskiego Uniwersytetu Pedagogicznego oraz prof. Leszka Zasztowta ze Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego, dotyczyła obrazu pogranicza litewsko-polskiego w oczach Michała Römera – człowieka, który określał siebie i jako Polaka, i jako Litwina. Spotkanie prowadził redaktor Marek Zając.

Link do transmisji: TUTAJ.

Dofinansowano ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach Programu Kultura – Interwencje 2018.

Premiera „Przemytników życia”

Spotkanie w Domu Spotkań z Historią

Wtorkowe spotkanie z okazji premiery „Przemytników życia” Bernarda Konrada Świerczyńskiego przyciągnęło wiele osób. Przyjazne przestrzenie Domu Spotkań z Historią z trudem pomieściły wszystkich zainteresowanych. Mieliśmy zaszczt gościć panią Krystynę Świerczyńską, wdowę po autorze, a także jego rodzinę. Rozmawialiśmy nie tylko o samej książce, szmuglowaniu ludzi i towarów w czasie okupacji czy legendarnym Kercelaku. Poruszone zostały wątki przedwojennego i „okupacyjnego” żargonu językowego oraz tematy interesujące każdego varsavianistę: architektura, zmieniający się układ ulic i budynków, miejsca, które odeszły wraz z często dramatyczną historią.

W spotkaniu wzięli udział: red. Jerzy Majewski (varsavianista, historyk sztuki, autor kilkunastu książek o Warszawie), prof. Andrzej Żbikowski (badacz najnowszych dziejów polskich Żydów, Żydowski Instytut Historyczny w Warszawie) oraz dr Aleksandra Janiszewska (Ośrodek KARTA, redaktor książki).

Wszystkim przybyłym serdecznie dziękujemy za obecność i dyskusję. Zapraszamy na kolejne spotkania poświęcone naszym jesiennym premierom książkowym. Będzie w czym wybierać!

Link do książki: TUTAJ.

Fot. Jacek Kucharczyk

22. Międzynarodowe Targi Książki w Krakowie

Ośrodek KARTA – stoisko K7 w hali Dunajec

Ruszyły 22. Międzynarodowe Targi Książki w Krakowie. Czekamy na Was na stoisku K7 w hali Dunajec (nowej). Wśród nowości: pachnąca drukiem “Księga Stulecia Niepodległości”, a także “Przemytnicy życia”, “Łacińska wyspa. Antologia rumuńskiej literatury faktu” i kolejne tomy dzienników Rӧmera oraz Woroszylskiego.

Czeka na Was niezastąpiona Magdalena Kornacka z promocyjnymi cenami oraz starszymi i nowymi numerami kwartalnika “Karta”. Link do wydarzenia: TUTAJ.

Jesteśmy na Wyspach

Kwartalnik “Karta” dostrzeżony!

Materiały o 95 numerze kwartalnika „Karta” ukazały się w polonijnych mediach. Kwartalnik poświęcony był w dużej części polskiej emigracji, stąd zainteresowanie tematem.

Pisze o nas „Nasz Głos” – polski bezpłatny tygodnik w Irlandii, a także „Polski Głos” – portal dla Polaków mieszkających w Wielkiej Brytanii.

„Nasz Głos”: TUTAJ.

„Polski Głos”: TUTAJ.

Cała seria „Żydzi polscy” już także w formie e-booków!

Zapraszamy na Publio, Woblink oraz Virtualo.

Seria to klasyka źródłowej literatury żydowskiej XX wieku, bezpośrednie świadectwa życia Żydów na ziemiach polskich – w większości opowiadające o doświadczeniach Holokaustu. Teraz wszystkie tytuły dostępne w formie e-booków.

„1 września 1939 roku, dzień wybuchu drugiej wojny światowej, jest początkiem końca mego dopiero zaczynającego się prawdziwego życia. Dzień ten i wszystko, co się działo w dniach, tygodniach, miesiącach i latach najbliższych, będzie wspominane na całej kuli ziemskiej tak długo, jak będzie istniał świat. Dzieci, które w przyszłości uczyć się będą historii, przeklinać będą ten rozdział. […] Niemożliwa do zapamiętania będzie liczba krwawych walk i bitew stoczona w różnych miejscowościach w tym krótkim czasie. Także niezliczona liczba bohaterów i zdrajców spowoduje zamęt w głowie. […] Historycy będą łamać sobie głowy, nie wiedząc, jak te wszystkie fakty przedstawić, by były przystępne i wiarygodne. Wstyd im będzie, że to wszystko mogło się stać w XX wieku, obawiać się też będą, by tą nauką nie zaraziły się przyszłe pokolenia.”

(Baruch Milch, „Testament”)

Więcej o serii “Żydzi polscy” – tutaj.

Nowe wydania Perechodnika i Schönkera

„Spowiedź” i „Dotknięcie anioła” znów dostępne.

Polecamy nowe wydania dwóch klasycznych już pozycji z serii „Żydzi polscy”.

Calek Perechodnik – „Spowiedź”

Oryginalna, pełna wersja świadectwa Calka Perechodnika — mieszkańca Otwocka, policjanta żydowskiego w tamtejszym getcie, kronikarza Zagłady.

O książce i Perechodniku opowiada prezes Ośrodka KARTA, Zbigniew Gluza.

„Jest to pamiętnik Żyda oraz jego rodziny żydowskiej. Właściwie jest to spowiedź z mego żywota, spowiedź szczera, prawdziwa, tylko, niestety, w rozgrzeszenie Boskie nie wierzę, a z ludzi tylko jedna żona moja mogłaby, choć nie powinna, mnie rozgrzeszyć.
Ale ona nie żyje.
Zginęła w znacznym stopniu na skutek wandalizmu niemieckiego, jak i mojej lekkomyślności.
Proszę więc pamiętniki me przyjąć jako spowiedź przedśmierną.
Nie łudzę się, wcześniej czy później i ja podzielę los wszystkich Żydów z całej Polski.”

Calek Perechodnik

Henryk Schönker – „Dotknięcie anioła”

Opowieść rozgrywa się kolejno w Oświęcimiu, Krakowie, Wieliczce, Tarnowie, Bochni, obozie Bergen-Belsen. Wojnę przetrwał nie tylko autor książki, ale i cała najbliższa rodzina, jednak ich historię wytycza seria cudownych przypadków poparta silną determinacją przeżycia.

„Kilka kroków przed nami stało trzech Niemców i obcinali nożyczkami brodę i pejsy jakiemuś staremu Żydowi. Czynili to bardzo wolno, tak jakby się tym rozkoszowali. Równocześnie pozowali do fotografii , którą robił jeszcze jeden Niemiec. Polski policjant w granatowym mundurze dbał o porządek i nie dopuszczał nikogo za blisko. Po każdym zdjęciu Niemcy wybuchali salwą śmiechu, a rozbawieni widzowie, przyglądając się tej scenie, wtórowali im, chichotali i drwili, robiąc różne poniżające uwagi na temat tego umęczonego, starego Żyda.”

Henryk Schönker

Byliśmy w Radiu Lublin

O Zygmuncie Klukowskim rozmawiali redaktorka Agnieszka Knyt oraz Zbigniew Gluza, prezes Ośrodka KARTA.

Redaktorka Agnieszka Knyt oraz Zbigniew Gluza, prezes Ośrodka KARTA, wspominali nietuzinkową postać Zygmunta Klukowskiego. Człowieka nie tylko zasłużonego dla szpitala w Szczebrzeszynie, lecz także kronikarza swoich czasów: dwudziestolecia międzywojennego, okresu II wojny światowej i rzeczywistości powojennej. Wiele miejsca w dziennikach poświęcił też relacjom polsko-żydowskim.

Nam szczególnie bliski przez umiłowanie książek i historii – także tej regionalnej.

Posłuchaj audycji w Radiu Lublin.

Zdjęcie: Ok. 1895, Moskwa.
Zygmunt Klukowski (1885-1959), syn Felicji i Jordana Klukowskich.
Fot. N. Swiszczow, zbiory Ośrodka KARTA, udostępniła Joanna Majewska

W ubiegłym roku wznowiliśmy “Zamojszczyznę” Zygmunta Klukowskiego.

Spotkanie „Afganistan – poligon świata. Polak w walce z sowieckim imperium w Afganistanie (1985–87)”

Zapraszamy 14 lutego o godzinie 19.00 do Faktycznego Domu Kultury przy ulicy Gałczyńskiego 12 w Warszawie.

Serdecznie zapraszamy na dyskusję “Afganistan – poligon świata. Polak w walce z sowieckim imperium w Afganistanie (1985–87)”. Punktem wyjścia będzie materiał opublikowany w najnowszym, 94 numerze „Karty” – relacja Jacka Winklera – historyka sztuki, malarza, fotografika – który w latach 80. walczył w Afganistanie, m.in. u boku Ahmeda Szaha Masuda.

W dyskusji udział wezmą:

prof. Bohdan Cywiński – badacz postaw inteligencji polskiej

Wojciech Jagielski – pisarz, publicysta, korespondent wojenny

Prowadzenie Zbigniew Gluza

Współpraca: Ośrodek KARTA

Sowiecka inwazja na Afganistan w 1979 roku rozpętuje trwający 10 lat konflikt – wyjątkowo krwawy epizod zimnowojennej rywalizacji mocarstw. Na pomoc Afganom rusza kilku Polaków – w tym Jacek Winkler. W Afganistanie Winkler zdobywa uznanie dla swego męstwa i zaszczytny tytuł Adam Khan. Po powrocie angażuje się w kampanię informacyjną na rzecz narodu afgańskiego, tak tłumacząc w przemówieniu na uniwersytecie Georgetown w Waszyngtonie potrzebę neutralizowania wpływów sowieckich na świecie i konieczność wsparcia narodu afgańskiego: „Mało jest narodów, które tak jak my, wiedzą, co oznacza samotna walka z przeważającą siłą. W wielkiej rodzinie narodów podbitych przez ZSRR jesteśmy silni naszą tradycją walki «za wolność naszą i waszą». To w imię tej właśnie idei walczyli Kościuszko i Pułaski. Nakłada to na nas, w moim przekonaniu, obowiązek pamiętania o innych narodach zdominowanych i uciemiężonych przez wspólnego wroga”.

Wojna w Afganistanie zakończyła się w 1989 roku, ale kolejne lata przyniosły destabilizację wewnętrzną i rosnący ruch talibów, którego działania doprowadziły do międzynarodowej interwencji. Rozpoczęła się kolejna wojenna dekada – Afganistan ponownie stał się obszarem krzyżowania się kierunków światowej polityki, polem bitwy reprezentantów różnych idei, doktryn i postaw.

Zapraszamy 14 lutego o godzinie 19.00 do Faktycznego Domu Kultury przy ulicy Gałczyńskiego 12 w Warszawie.